Al jaren heb ik een grote voorliefde voor de fruitcultuur en ben ik erg blij dat er steeds meer verschillende initiatieven zijn die zich bezighouden met lokaal produceren van voedsel en dat allemaal op hun geheel eigenwijze doen. Mijn fascinatie zit hem in het herstellen van en behouden van oude boomgaarden en daarom zat ik vorige week om de tafel met verschillende pomologen en waren we de “Fraaie” aan het determineren van Piet de Sonneville. Een nog niet zo’n oud perenras maar misschien wel een die in een voedselbos zou passen of…

Vanuit verschillende kanten kom ik keuzes t.a.v. fruitbomen tegen die ik niet helemaal kan plaatsen. Dit is vooral geen aanklacht, maar een opening om in gesprek te geraken met de verschillende initiatieven. Vanuit mijn jarenlange ervaring t.a.v. oude boomgaarden en de boomgaard Het Appeland waar ik het nodige heb geleerd. Zo heb ik me verdiept in de permacultuur op advies van Louis Dolmans van Doornik Natuurakkers. Ik raakte geïntrigeerd door “Herstellende landbouw” van Mark Shepard en heb daarna gelijk de boeken gekocht van Fukuoka en begonnen aan de ‘one straw revolution’. Een eye opener voor mij en veel van geleerd.

Bij sommige voedselbossen ben ik betrokken geweest bij het keuren van de bomen en andere initiatiefnemers ontmoet ik op verschillende lezingen en cursussen die ik geef. Ik verbaas me dan over de keuzes die gemaakt worden t.a.v. de fruitbomen: vaak de kiloknallers onder de fruitbomen zoals bijvoorbeeld de Schoone van Boskoop, een appel die niet voor niks reinette Monstrueuse wordt genoemd. Ooit op een dijk zag ik het bordje staan dat je van één zo’n appel wel een appeltaart kon maken.

Als je de Schoone van Boskoop niet snoeit en hij wordt snel vruchtbaar ben ik bang dat de takken snel zullen afbreken. Zonde van de boom in mijn optiek. Of zonde van het gewas, want een geënte boom is in mijn beleving een gewas en dat verdient onderhoud en je hoopt dat hij later veel bloesem geeft, vruchten en nog weer later holtes voor onder andere de steenuil. Gaat dat wel lukken als in de eerste jaren de takken afbreken?

“Ha, weer zo’n fanatieke snoeier”. Ja, dat was ik. Nu niet meer?? Nee volgens mij kijk ik steeds vaker naar wat de fruitboom wil en dat is de ene keer snoeien in de winter, wat waterlot weghalen als ik teveel gesnoeid heb. Kijken naar de boom, dat is wat ik steeds meer doe en dan mijn handelen daar op aanpassen, maar ten alle tijden heb ik heb het behoud van het gewas voor ogen en ik denk dan dat je bij de Schoone van Boskoop moet snoeien. Iets wat volgens mij tegen de de voedselbos-filosofie ingaat, want daar moeten de fruitbomen het op eigen kracht doen.

Je kunt natuurlijk ook voor rassen kiezen die minder grote appels krijgen om ervoor te zorgen dat de takken uitbreken. Hetgeen ik nu vaak tegenkom in voedselbossen zijn vaak rassen die allemaal rond 1850/1900 zijn ontwikkeld, toen Nederland zich meer ging toeleggen op de fruiteelt en dus productie belangrijker werd en volgens mij is dat niet het hoofddoel van de permacultuur. Ik denk dat er nog veel leuke, mooie zeer oude rassen beschikbaar zijn die ook kunnen renderen. En misschien kun je zelfs overwegen om geen geënte bomen aan te planten, maar gewoon te zaaien zoals Fukuoka propageert.

Nogmaals, ik omarm alle initiatieven die ervoor zorgen dat wij dichter bij ons voedsel komen te staan ik word erg blij van al die nieuwe initiatieven,maar misschien kan het nog op enkele fronten iets beter door gebruik te maken van de paar appel en perenfanaten die er zijn, die de kers op de taart kunnen zijn voor de diverse initiatieven. “Is dit een handreiking?” Volmondig JA, hierbij bied ik mijn kennis aan en lijkt het me leuk om te mogen adviseren als initiatieven daar behoefte aan hebben.